Aardappelteler Jaap Hotting uit Slootdorp (NH) heeft goede ervaringen met het project. Afgelopen jaar heeft hij zijn Jacky’s helemaal niet hoeven spuiten tegen Phytophthora.

Met grote regelmaat liep hij door zijn gewas om te controleren op de mogelijke aanwezigheid van de schimmelziekte. Eén keer liep hij tegen bruine vlekken in het blad aan, maar ruggespraak met de teeltadviseur leerde hem dat het hier ging om structuurschade als gevolg van de vele regen.

De druk was hoog in de kop van Noord-Holland. Zijn andere - niet resistente - rassen zijn afgelopen jaar niet aangetast door Phytophthora, maar zijn wel vaak gespoten met meestal dubbele middelen. Desondanks durfde hij het aan om de Jacky’s niet preventief te behandelen. “Zo lang er geen besmetting in het gewas zit, is het niet nodig om te spuiten. Ik durf het wel aan om te wachten.”

Een dergelijke aanpak staat of valt met het elkaar op de hoogte houden van doorbraken in het gewas. “Je moet je gewas actief in de gaten blijven houden en direct een melding doen als je iets hebt gevonden. Dat geldt voor mij maar ook voor mijn collega-telers. Als we elkaar op de hoogte houden van de stand van zaken wordt iedereen daar beter van.”

Resistentie tegen Phytophthora is absoluut lonend, is de ervaring van Hotting. “De vatbare rassen heb ik elke week gespoten. Omdat de druk zo hoog was, moest ik deze aardappelen blijven spuiten.”

Resistentie brengt veel voordelen met zich mee, zoals een besparing voor de portemonnee en een verlaging van de gebruikte hoeveelheid actieve stof (en daarmee het milieu). En dat is weer belangrijk voor zijn certificering voor afzet via PotatoNext. Bovendien zorgt resistentie voor lagere risico’s in de teelt. “Phytophthora kan veel schade en ellende geven, dat wil je niet. Aardappelrassen met resistentie, zoals Jacky, geven meer zekerheid.”

Dingeman Burgers uit Zevenbergschen Hoek (NB) teelt in 2025 voor het eerst biologische consumptie- of tafelaardappelen voor Agrico daarnaast teelt hij  gangbare tafelaardappelen voor PotatoNext. Hij streeft er naar om zo weinig mogelijk te hoeven spuiten in zijn gewas. “We telen al meer dan 25 jaar voor Milieukeur en PlanetProof. Mijn motto is: als het met minder gewasbeschermingsmiddelen kan, is dat beter voor het milieu.”

Dingeman is enthousiast over de Next Generation rassen. “Deze rassen geven telers een belangrijke systematiek om de milieubelasting laag te houden.”

Afgelopen teeltjaar vond de Brabantse akkerbouwer halverwege het seizoen enkele aangetaste blaadjes en dus moest hij ingrijpen. “Maar in teeltjaar 2023 daarvoor hoefde ik pas aan het einde van het seizoen spuiten, in 2022 heb ik in de robuuste rassen helemaal niet hoeven spuiten tegen Phytophthora.”

Belangrijke voorwaarde om op deze manier te kunnen telen, is vaak het gewas controleren. “Daar moet je als teler écht de tijd voor nemen.”

Dingeman teelt komend seizoen ongeveer 40 hectare tafelaardappelen voor PotatoNext en 4,5 hectare biologische tafelaardappelen voor Agrico. Het aandeel Next Generation rassen is groot: het biologische areaal bestaat volledig uit deze rassen, bij de gangbare is dat ongeveer de helft. Ook dit jaar wil hij de veldspuit zo lang mogelijk in de schuur laten. “Ieder jaar is anders, maar ik ga er weer voor.”

De akkerbouwer overweegt al meerdere jaren om over te schakelen naar de biologische teelt. De 4,5 hectare biologische aardappelen is een eerste stap hiertoe. De agressiviteit van de schimmelziekte heeft hem echter wel doen twijfelen over zijn besluit. “Nu blijkt dat de resistentie wel doorbroken kan worden, ben ik toch gaan twijfelen of ik nu al wil omschakelen. Ik hoop op een snelle komst van rassen met meervoudige resistentie tegen Phytophthora. Dat geeft een nóg betere bescherming.”

Hij is er van overtuigd dat het telen van aardappelrassen met resistentie de toekomst heeft, waar het gaat om de strijd tegen de schimmelziekte. “Resistente rassen zijn een belangrijk onderdeel van de oplossing.”